Dyspraxie / DCD
Leer dyspraxie/DCD beter kennen en start de ondersteuning meteen op!
- Oefen op lezen, spellen en schrijven of gebruik digitale leermiddelen met CleverKids!
- Onderzoek, diagnose, maar vooral aanpak. Ontdek ons diagnostisch centrum.
- Heeft je kind dyspraxie en zoek je gespecialiseerd onderwijs, ontdek dan Eureka Onderwijs.
- Laat je kind een vakantiecursus volgen.
- De computer inzetten om leren leren te bevorderen? Ontdek onze thuiscursus
Infofiche
Leerlingen met ontwikkelingsdyspraxie (DCD – coördinatie-ontwikkelingsstoornis) hebben opvallende en blijvende moeilijkheden met (fijne en grove) motorische vaardigheden.
Verder hebben ze een moeizaam en moeilijk leesbaar geschrift en ondervinden ze moeilijkheden bij het turnen en balspelen. Daarnaast komen ze onhandig over, knoeien ze met eten en zijn ze langzaam bij omkleden. Ze hebben ook moeite met hun evenwicht en hun reactievermogen.
▢ Verhoogde afleidbaarheid.
Oriëntatie in tijd en ruimte
▢ Moeilijk kloklezen.
▢ Zwak gevoel voor tijd en ordening in tijd.
▢ Weg vinden, begrippen links, rechts, voor, na, boven en onder zijn moeilijk.
Visueel ruimtelijke vaardigheden
▢ Moeite met constructies.
▢ Zwak in ‘driedimensionaal’ voorstellen, orde en structuur.
▢ Moeilijkheden om taken te plannen.
▢ Agenda onvolledig ingevuld.
Geheugen
▢ Problemen met onthouden van losse, op zichzelf staande gegevens.
▢ Problemen met complexe opdrachten.
▢ Afspraken en spullen vergeten.
Spreken
▢ Soms problemen met articulatie, bepaalde lettervolgorde en vloeiendheid bij het spreken .
Sociale vaardigheden
▢ Soms onvolwassen gedrag en overdreven emoties.
▢ Gedragsproblemen.
▢ Uitstekend lange termijngeheugen als het gaat om ervaringen.
Verbale vaardigheden
▢ Vlot taalgebruik.
▢ Goede woordenschat.
Sociale vaardigheden
▢ Groot doorzettingsvermogen.
▢ Inlevingsvermogen.
✓ Aanvaard dat de leerling een probleem heeft en toon begrip. Laat voelen dat je gelooft in de leerling.
Stimuleren en begeleiding
✓ Motiveer en leg nadruk op talenten!
✓ Structureer de leerstof en het leergedrag.
✓ Leer kernwoorden markeren. Vat de hoofdzaken samen.
✓ Gebruik heldere taal en geef duidelijke opdrachten!
✓ Leer de leerling ‘hulp’ te vragen.
✓ Controleer regelmatig de agenda.
✓ Zorg dat alleen het nodige schrijfmateriaal op de bank ligt.
Compenseren
✓ Sta alle hulpmiddelen toe die de ‘zelfredzaamheid’ vergroten. Laptop, rekenmachine, strategiekaarten.
✓ Laat een liniaal/geodriehoek gebruiken met een handgrip of antislipstrip.
✓ Gebruik voor cijferen en wiskunde ruitjespapier: dit vergemakkelijkt het onder elkaar schrijven van cijfers.
✓ Leer werken met tekstverwerking en spellingcontrole.
✓ Geef meer tijd (min. 30%) bij taken en toetsen.
✓ Bied schema’s en geheugensteuntjes.
✓ Bied instructie stap voor stap aan.
Dispenseren (vrijstellen)
✓ Geef vrijstelling van bepaalde eisen (bv. geen spellingfouten tellen, afwijkingen tot 3 à 4 mm bij het tekenen tolereren).
✓ Laat minder oefeningen maken.
✓ Geef een vervangingsopdracht bij sportactiviteiten als het sporten voor veel hilariteit bij de andere leerlingen zorgt en de leerling dit niet aankan.
✓ Dwing de leerling ook niet om bijvoorbeeld mee te dansen op het schoolfeest, maar laat hem aankondigen.
✕ Spellingfouten aanrekenen.
✕ Lange schrijfopdrachten geven.
✕ Veel tekst laten overschrijven van het bord.
✕ Meerdere opdrachten tegelijk geven.
✕ Lange schrijfopdrachten geven.
✕ Grote toetsen kort van tevoren aankondigen.
✕ Alleen schriftelijk overhoren.
✕ Dictees laten meedoen ver boven het niveau.
✕ Toetsen laten leren uit schriften of nota’s die niet gecorrigeerd zijn.
taalgebruik
✕ Lange en complexe instructies geven.
✕ Zeggen of schrijven: ‘Je hebt niet geleerd.’ Wel: vraag hoe hij of zij iets gedaan of geleerd heeft.
Gedrag
✕ Zware sancties stellen als de leerling te laat komt of iets vergeten is.
✕ Verwachten dat de leerling zelfstandig kan plannen.
✕ De leerling vergelijken met zijn klasgenoten.
Materiaal
✕ Teksten met onoverzichtelijke lay-out.
✕ Een onduidelijke kopie geven.
✕ Geschreven opgaven of toetsen (wel getypt en overzichtelijk).
✕ Cursus op veel losse bladen en in verschillende mappen.
▢ Verhoogde afleidbaarheid.
Oriëntatie in tijd en ruimte
▢ Moeilijk kloklezen.
▢ Zwak gevoel voor tijd en ordening in tijd.
▢ Weg vinden, begrippen links, rechts, voor, na, boven en onder zijn moeilijk.
Visueel ruimtelijke vaardigheden
▢ Moeite met constructies.
▢ Zwak in ‘driedimensionaal’ voorstellen, orde en structuur.
▢ Moeilijkheden om taken te plannen.
▢ Agenda onvolledig ingevuld.
Geheugen
▢ Problemen met onthouden van losse, op zichzelf staande gegevens.
▢ Problemen met complexe opdrachten.
▢ Afspraken en spullen vergeten.
Spreken
▢ Soms problemen met articulatie, bepaalde lettervolgorde en vloeiendheid bij het spreken .
Sociale vaardigheden
▢ Soms onvolwassen gedrag en overdreven emoties.
▢ Gedragsproblemen.
✓ Aanvaard dat de leerling een probleem heeft en toon begrip. Laat voelen dat je gelooft in de leerling.
Stimuleren en begeleiding
✓ Motiveer en leg nadruk op talenten!
✓ Structureer de leerstof en het leergedrag.
✓ Leer kernwoorden markeren. Vat de hoofdzaken samen.
✓ Gebruik heldere taal en geef duidelijke opdrachten!
✓ Leer de leerling ‘hulp’ te vragen.
✓ Controleer regelmatig de agenda.
✓ Zorg dat alleen het nodige schrijfmateriaal op de bank ligt.
Compenseren
✓ Sta alle hulpmiddelen toe die de ‘zelfredzaamheid’ vergroten. Laptop, rekenmachine, strategiekaarten.
✓ Laat een liniaal/geodriehoek gebruiken met een handgrip of antislipstrip.
✓ Gebruik voor cijferen en wiskunde ruitjespapier: dit vergemakkelijkt het onder elkaar schrijven van cijfers.
✓ Leer werken met tekstverwerking en spellingcontrole.
✓ Geef meer tijd (min. 30%) bij taken en toetsen.
✓ Bied schema’s en geheugensteuntjes.
✓ Bied instructie stap voor stap aan.
Dispenseren (vrijstellen)
✓ Geef vrijstelling van bepaalde eisen (bv. geen spellingfouten tellen, afwijkingen tot 3 à 4 mm bij het tekenen tolereren).
✓ Laat minder oefeningen maken.
✓ Geef een vervangingsopdracht bij sportactiviteiten als het sporten voor veel hilariteit bij de andere leerlingen zorgt en de leerling dit niet aankan.
✓ Dwing de leerling ook niet om bijvoorbeeld mee te dansen op het schoolfeest, maar laat hem aankondigen.
▢ Uitstekend lange termijngeheugen als het gaat om ervaringen.
Verbale vaardigheden
▢ Vlot taalgebruik.
▢ Goede woordenschat.
Sociale vaardigheden
▢ Groot doorzettingsvermogen.
▢ Inlevingsvermogen.
✕ Spellingfouten aanrekenen.
✕ Lange schrijfopdrachten geven.
✕ Veel tekst laten overschrijven van het bord.
✕ Meerdere opdrachten tegelijk geven.
✕ Lange schrijfopdrachten geven.
✕ Grote toetsen kort van tevoren aankondigen.
✕ Alleen schriftelijk overhoren.
✕ Dictees laten meedoen ver boven het niveau.
✕ Toetsen laten leren uit schriften of nota’s die niet gecorrigeerd zijn.
taalgebruik
✕ Lange en complexe instructies geven.
✕ Zeggen of schrijven: ‘Je hebt niet geleerd.’ Wel: vraag hoe hij of zij iets gedaan of geleerd heeft.
Gedrag
✕ Zware sancties stellen als de leerling te laat komt of iets vergeten is.
✕ Verwachten dat de leerling zelfstandig kan plannen.
✕ De leerling vergelijken met zijn klasgenoten.
Materiaal
✕ Teksten met onoverzichtelijke lay-out.
✕ Een onduidelijke kopie geven.
✕ Geschreven opgaven of toetsen (wel getypt en overzichtelijk).
✕ Cursus op veel losse bladen en in verschillende mappen.
Vakken die problemen kunnen geven
Nederlands: moeizaam overschrijven, veel overschrijffouten, spellingproblemen (concentratie voor lettervorming en -verbindingen vraagt alle energie)
Wiskunde: tafels en eenvoudige bewerkingen niet automatiseren, gebruik van materialen (gradenboog, passer) en schetsen of tekenen van figuren is moeilijk, problemen met ‘lezen’ van ruimtelijke figuren, voorstellingen, indelingen, enz.
Vreemde talen: zinsbouw en zinsontleding kunnen problemen geven
Aardrijkskunde: kaart lezen, oriëntatie, reliëfvoorstellingen
Lichamelijke opvoeding: oefeningen met snelle opeenvolgingen, evenwicht, coördinatie
Nuttige links
- dyspraxis.be Ouderwerkgroep voor kinderen met DCD
- www.sprankel.beVoor ouders van normaalbegaafde kinderen met leerproblemen
- www.klascement.be Platform voor leraren om inspiratie te delen
- www.adibib.be Digitale leer- en werkboeken voor leerlingen met een beperking in schriftelijke communicatie
- www.luisterpuntbibliotheek.be Vlaamse openbare bibliotheek voor personen met een leesbeperking
Interessante boeken
Heeft je kind moeite met lezen, spellen en/of schrijven? Lees dan zeker het boek Ik heet niet dom.
Je kind beter maken in spellen? Gebruik Als Spelling een Kwelling Is.
Je kind beter maken in rekenen? Gebruik Rekentrappers.
Interessante vormingen
Eureka deelt haar expertise via leuke, interactieve en boeiende vormingen.
Zowel leerkracht, logopedist als ouder hebben voordeel bij ons aanbod.
Bekijk ons aanbod vormingen
Onze school, iets voor je kind?
Wij zijn een unieke school die leerlingen met een leerstoornis en normale tot hoge begaafdheid een echte boost geeft.
Kijktip: Getuigenissen van onze (oud)leerlingen
Veelgestelde vragen
Een ouder is in de eerste plaats ouder en geen leerkracht. Tijd maken om samen te ontspannen en de ouder–kind-relatie te bevorderen is dus de boodschap.
Probeer zelf zoveel mogelijk te weten te komen over de leerstoornis. Dit kan door er veel over te lezen of contacten te leggen met andere ouders met gelijkaardige ervaringen.
Zorg dat je kind een goede uitleg krijgt over wat hun leerstoornis nu juist is, zonder het te problematiseren. Bespreek met het kind mogelijke ondersteuningsmaatregelen. Een kind dat wel goed in zijn vel zit, zal meer zelfvertrouwen hebben.
Zorg voor goede contacten met de school en het CLB, ga mee in constructief overleg.
Indien er toch problemen zijn, kan je ook de raad en de steun vragen aan organisaties als:
Is je kind jonger dan veertien jaar en herken je deze kenmerken? Dan kunnen wij je mogelijks ondersteunen.
Ons diagnostisch centrum is gespecialiseerd in het geven van advies met lange termijn impact.
We geven tips & tricks die je meteen kan inzetten en geven een realistisch kader rond wat je kind kan en/of niet kan.
Eureka is al meer dan 30 jaar dé expert in leerstoornissen. Iedereen kan rekenen op de ondersteuning van Eureka via diverse producten en diensten.
Als leerkracht ondersteunen we je door gerichte vorming en het aanbieden van effectieve leerstrategieën.
Als logopedist bieden wij je praktijkgerichte vorming, Multi sensoriële methodieken en ondersteunende e-learning aan.
Als ouder kan je bij ons terecht voor diagnose, advies, vakantiecursussen, onderwijs op maat en leer- en hulpmiddelen.