Fiche 8 – Opzoeken in alfabetische lijsten

K…L…M…N… WAAR IS DIE P?

In de klas
Rafaël mag het woordenboek gebruiken voor het opstel Frans. Het kost hem echter zoveel moeite dat hij het al snel opgeeft. Bij het opzoeken van een woord moet hij het hele alfabet meermaals opzeggen vooraleer hij weet waar te zoeken. Die Franse woorden hebben zo een gekke spelling dat hij de woorden toch niet onthoudt. En de hele uitleg ernaast, is te veel om te lezen, laat staan om te begrijpen. Het probleem stelt zich ook bij andere vakken wanneer hij iets moet opzoeken in een trefwoordenregister.

Oorzaak
Leerlingen met een leerstoornis of ontwikkelingsstoornis beheersen het alfabet vaak niet vlot door automatiseringsproblemen. Doordat een leerling met dyslexie ook vaak de juiste spelling van een woord niet kent, zoekt hij ook op de verkeerde plaats. Als hij het woord wel vindt, is hij de informatie vlug weer
kwijt omdat zijn werkgeheugen snel overbelast is. Door zijn leesproblemen kan hij de uitleg moeilijk lezen.

Stoornis
Kan voorkomen bij dyslexie, ADD, …

Enkele mogelijke maatregelen

Compenseren

• Laat de jongere in de klas naast iemand zitten die met alles in orde is en die als mentor wil helpen waar nodig.
• Laat de leerling een elektronisch woordenboek gebruiken.
• Laat een woordenboek gebruiken met een groter lettertype en een korte begrijpelijke uitleg.
• Laat de leerling kaarten met het alfabet erop gebruiken. Per regel zet je slechts vier à zes letters, markeer de klinkers in een andere kleur.

De twee helften in twee richtingen

• Laat de leerling het woordenboek enkel gebruiken als het hem dichter bij het doel brengt (dus niet voor spelling). Laat de leerling elektronische spellingcontrole gebruiken in plaats van hem de spelling in een woordenboek te laten opzoeken.

Remediëren
Leer de leerling snel en doelgericht zoeken!

• Woord opschrijven.
• Enkel eerste en laatste woord lezen. Zou het woord daartussen kunnen staan?
• Diagonaal lezen op beginletters.
• Diagonaal lezen van de uitleg: Wat wil ik precies weten?
• Tekens en afkortingen begrijpen.

Dispenseren

• Sta toe dat de leerling de uitleg van een woord vraagt