Fiche 2 – Leerlingen studeren schema’s stapsgewijze in

LEERPROCES/LEERSTOF

Klassituatie

De leerkracht legt een complex schema uit dat de leerlingen moeten instuderen.

1. De leerkracht schrijft de titel en de structuur van het schema op het bord en legt uit waarover het gaat.
2. De titel en het schema worden verborgen.
3. De leerlingen schrijven uit hun hoofd de titel en de structuur van het schema op hun droog-uitwisbaar bordje.
4. De leerkracht gaat na of dit gelukt is.
5. De leerlingen studeren het rooster in (aantal rijen en aantal kolommen).
6. Ze leren de titels van de kolommen uit het hoofd.
7. Ze oefenen de titels van de rijen in op het droog-uitwisbaar bordje.
8. Het schema wordt systematisch, rij per rij verder ingevuld en ingeoefend.

Opmerking:

Bij problemen zoekt men de oorzaak en geeft de leerkracht of een medeleerling uitleg. Bij elke stap gaat de leerkracht na of en in hoeverre de leerlingen de redenering mee volgen.

Opmerking:

Bij sommige schema’s zijn er ook markeringen in kleur. Dit is een steun voor de leerlingen met een visueel geheugen, bijvoorbeeld: ‘in het werkwoordsschema: heden = groen, verleden = geel en toekomst = rood’.

Voordelen

• Alle leerlingen zijn actief bij de les betrokken.
• De leerlingen studeren in de klas, wat een tijdswinst voor thuis betekent.
• De leerkracht leert de leerlingen studeren.
• De leerlingen krijgen meer zicht op hun type van geheugen: auditief, visueel, motorisch.
• De leerlingen beseffen dadelijk dat ze de redenering niet volgen en kunnen snel gerichte vragen stellen.
• De leerkracht heeft dadelijk een beeld van de kennis en kunde van alle leerlingen van de klas.
• De leerkracht kan op die manier de snelheid van de redenering afstemmen op het tempo van de leerlingen.

Nadelen

• Snelle leerlingen hebben zo een uitgebreide opbouw vaak niet nodig. Daardoor kan hun aandacht verminderen.

Materiaal

Per leerling:

• een droog-uitwisbaar bordje of een doorschijnend plastieken mapje met daarin een wit blad
• een uitwisbare stift
• een wisser of vodje om het bordje proper te maken (wordt best aan het bordje vastgemaakt)

Voorbereiding

Bespreking van het gebruik van het droog-uitwisbaar bordje:

• De leerkracht bouwt het schema op in verschillende stappen.
• Per stap toetst de leerkracht of de leerlingen het begrepen hebben.
• Leerlingen noteren op droog-uitwisbaar bordje.
• De leerkracht evalueert of de leerlingen de redenering kunnen volgen en past eventueel het tempo aan.

Voor het gebruik van het droog-uitwisbaar bordje: zie ook:

Fiche 7: ‘Hoe kan ik alle leerlingen bij het opbouwen van een redenering betrekken?’ Fiche 15: ‘Hoe kan ik van alle leerlingen nagaan of ze de leerstof begrepen hebben en de nodige basiskennis bezitten?