Fiche 11 – Nagaan of leerlingen zelfstandig leerstof verwerken

DIDACTIEK/EVALUATIE

Klassituatie
De leerlingen tonen dat ze studievaardigheden kunnen toepassen op leerstof die niet in de klas behandeld is.
De leerlingen krijgen vragen die ze met behulp van hun boek moeten oplossen.

1. De leerlingen gebruiken de inhoudopgave.
2. De leerlingen halen informatie uit illustraties.
3. De leerlingen gebruiken titels om een beeld te krijgen van de informatie
   die ze daar kunnen vinden.
4. De leerlingen laten zich leiden door cursief en vet gedrukte woorden
   in de tekst.

Klassituatie
De leerlingen maken een openboekexamen over de leerstof die in de klas behandeld is.
De leerlingen krijgen tips en oefenen het voorbereiden van een dergelijk examen.

1. Je maakt een uitgebreide inhoudsopgave, d.w.z. je neemt de grote titel
   over en je schrijft daaronder de kleine titels. Je bestudeert alle illustraties
   en leest de bijbehorende tekst. Als je uit die tekst iets niet begrijpt, vraag
   je uitleg. Je schrijft die uitleg op.
2. Je legt een lijst aan van moeilijke of schuin gedrukte woorden met
   bijbehorende bladzijden zodat je zo’ n woord snel terug kan vinden.
3. Je maakt een lijst van data en geschiedkundige namen met bijbehorende
   blz. zodat je informatie snel terugvindt.
4. Je studeert de kaarten en je leert de plaatsnamen op blinde kaarten,
   bij elke kaart studeer je ook de datum.
5. Je stelt vragen over de teksten die je leest.

Voorbeeldvragen:

Kennisvragen: Wie is/Wat is/Wanneer …?

Bijvoorbeeld:

• Wat zijn megalieten?
• Leg uit: aristocraten, mythologie, …

Denkvragen en inzichtsvragen: Waarom/Hoe komt dat/Leg uit …?
Je bedenkt en verwoordt zelf het antwoord, je gebruikt informatie uit de
tekst.
Bijvoorbeeld:

• Hoe komt het dat Egypte een heel vruchtbare streek is?
• Leg uit: In Soemerië wordt de tempelstad geleidelijk aan een stadstaat.
• Tijdens het bestuur van Pericles beleeft Griekenland een ‘gouden tijd’:
  Waarvoor zorgt Pericles allemaal?

Historische en geografische situering
Je zoekt bij data en je zoekt in de kaarten.
Bijvoorbeeld:

• Beschrijf aan de hand van de kaart de veroveringen van Alexander de Grote.
• Teken Egypte met de Nijl en de belangrijke hoofdsteden.

Illustraties
Bijvoorbeeld:

• Welke illustraties tonen een grote technische vooruitgang in de landbouw
  aan?
• Welke illustratie toont aan dat de Grieken talrijke goden vereerden?

Voordelen

• De leerlingen leren informatie opzoeken.
• De leerlingen leren nadenken bij de leerstof en verbanden leggen:
  • tussen tekst en illustraties
  • tussen titels en de tekst die erbij hoort
  • tussen vet of cursief gedrukte woorden en de definitie ervan
  • tussen verschillende onderdelen

Nadelen

• Voor sommige leerlingen vraagt het verwerven van deze vaardigheden veel energie.